Met dank aan Hoorspelen.eu
Een interview met Frans Verbeek
Een interview van Sjef van Rooij en Marij van Heijster.
Synopsis, april 1986.

Nadere kennismaking met een hoorspelauteur.
Toen ik in september de opname bijwoonde van het hoorspel "In het harnas" over het leven en werk van een oude inspiciënt, ontmoette ik Frans Verbeek, de schrijver van dit spel. Eigelijk was dat niet toevallig want Frans, die fulltime hoorspelschrijver is, woont wanneer het enigszins mogelijk is de opname van zijn eigen spelen bij, niet omdat hij de makers ervan op de vingers wil kijken, maar omdat het hoorspel hem mateloos interesseert.
Frans is 35 jaar jaar en heeft nu al 23 producties op zijn naam staan. Het zijn allemaal eendelige spelen, Frans schrijft geen series. "Ik houd zelf niet van het luisteren naar series, ik neem liever een onderwerp bij de kop dat ik in één spel kan afronden".
Frans leerde het Nederlandse hoorspel pas op latere leeftijd kennen. Kort na zijn geboorte emigreerde hij naar de Caribbean, waar men geen hoorspelcultuur of traditie heeft. "Het enige wat je daar kunt horen is de zogenaamde novela, die is te vergelijken met de Amerikaanse soapopera zoals die op de televisie te zien zijn maar dan in een radiobewerking".
Toen Frans in de jaren 70 in Nederland terugkeerde besloot hij, nadat hij enkele verhalen had geschreven voor het blad Avenu, een hoorspel te schrijven en dat in te sturen naar de VARA. Die keus voor de VARA was niet toevallig. "De VARA zond in die tijd veel oorspronkelijk werk uit en het repertoire sloot wel aan bij het soort hoorspelen wat ik schrijf".
Onlangs heeft Frans ook enkele hoorspelen geschreven voor de TROS. Zijn deze spelen anders dan die hij voor de VARA schrijft? "Beslist niet, ik ben mijn hoorspelen niet anders gaan schrijven omdat de TROS een heel andere omroep is dan de VARA".
Bij deze twee omroepen is het voor wat Nederland betreft tot op heden gebleven, uitgezonderd een spel wat Frans heeft geschreven voor de NCRV. Maar ook onze zuiderburen zijn zeer geïnteresseerd in de spelen van Frans. De BRT neemt bijna al zijn spelen over.
Frans signaleert duidelijke verschillen. "De BRT producties zijn meestal langer, niet omdat er meer tekst is maar omdat men er gewoon meer tijd voor neemt. Ook wat het acteren betreft zijn er verschillen, Men durft zich wat meer te laten gaan. Daarmee wil ik niet zeggen dat daar beter wordt geacteerd maar men heeft gewoon een andere spelopvatting".
Frans heeft voorlopig geen plannen om voor televisie te gaan schrijven. "Radio heeft mijn voorkeur. Je werkt sneller en met een kleinere groep. Bij een televisiespel heb je al gauw te maken met allerlei mensen die ieder hun eigen opvatting hebben en het gevaar dat het uiteindelijke product heel anders is dan je bedoelde is groot".
Een van zijn laatste producties is het hoorspel "In het harnas". Frans over de inhoud: "dit hoorspel gaat over een oude inspiciënt die de begintijd van hoorspel nog heeft meegemaakt en nog heeft gewerkt met de grindbak en windmachine. Hij betreurt het zeer dat deze romantische tijd voorbij is want de meeste geluiden staan nu immers op de band. Daarmee is volgens hem de grote charme van het vak verloren gegaan en hij trekt zich dat zo aan dat hij met een hartinfarct in het ziekenhuis belandt. Toch besluit hij het bijltje er niet bij neer te gooien omdat hij zichzelf de laatste der Mohicanen vindt, want hij alleen kan de beste geluiden maken. Uiteindelijk sterft hij wat zielig aan de windmachine en daarmee is hij in het harnas gestorven".
Frans levert met dit spel een werkstuk af waaraan inspeciënt Leon Dubois en technicus André Janssen hun hart hebben kunnen ophalen. "Men moet overigens uit dit hoorspel niet concluderen dat het vak van inspeciënt uitsterft. Hoewel er thans veel met banden wordt gewerkt blijft het vak bestaan, er wordt alleen een andere invulling aangegeven. Er zijn de laatste tijd zelfs nieuwe inspeciënten bijgekomen, een teken aan de wand dat het hoorspel met een nieuwe opleving bezig is en terecht".
Als de plannen van regisseur Ad Löbler doorgaan zal dit hoorspel deel uit gaan maken van het omroepmuseum zodat de bezoekers aldaar door het beluisteren van dit spel een goed inzicht kunnen krijgen in wat het inspeciënten-vak zoal omvat.
In het harnas is zeker niet het laatste hoorspel dat Frans zal schrijven want als het aan hem ligt volgen er nog veel meer, hoewel hij de productie van Walda wel niet zal halen want "die man is eenvoudig niet bij te houden".

Een interview van Sjef van Rooij en Marij van Heijster.
Synopsis, april 1986.

Vermenigvuldiging of verspreiding van de hele of gedeeltelijke inhoud van deze pagina, is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming niet toegestaan. © Synopsis
    [Terug]